[Khám Phá] - Làng làm nón Lá Quảng Nạp

- Đến với làng Quảng Nạp – xã Thụy Trình, huyện Thái Thụy, du khách có thể dễ dàng bắt gặp hình ảnh các bà, các chị, hay cả các em nhỏ đang ngồi túm năm tụm ba giữa gian nhà ngồi khâu nón lá, tay thoăn thoắt nhưng miệng cười nói vui vẻ, lưu lại trong chúng ta một ấn tượng khó phai. Nghề đan nón lá của làng Quảng Nạp đã được lưu truyền từ bao đời - cũ mà mới, truyền thống mà hiện đại.

- Để có được chiếc nón lá bền đẹp, đòi hỏi người làm nón phải có sự khéo léo của đôi bàn tay và có óc thẩm mỹ cao. Sau khi mua lá nón về, người thợ phơi nắng, sau đó hấp sinh diêm để lá có độ trắng đẹp và không bị mốc khi gặp trời mưa. Xong công đoạn đó thì người thợ đặt từng chiếc lá trên lưỡi cầy nung nóng sau đó dùng giẻ vuốt đều trên mặt bằng làm cho lá phẳng ra, rồi xếp lên khuôn làm hai lớp lá trong và ngoài, giữa hai lớp lá là một lớp mo nang mỏng được lấy từ mo tre và buộc lại cho chắc chắn trên khung nón.

- Tiếp theo là tới công đoạn khâu. Đôi bàn tay khéo léo, thoăn thoắt luồn mũi kim lên xuống đều đặn sao cho lỗ khâu thật nhỏ và khít đều đi từ đỉnh nón qua các vòng xuống vành ngoài cùng. Người thợ khéo tay khi khâu nón thường là người có tài khâu lấn chỉ và khéo léo giấu những nốt nối vào trong lòng chiếc nón lá. Bên trong chiếc nón thường được trang trí thêm những họa tiết, màu sắc của sợi chỉ khâu tạo thành nhôi nón làm cho chiếc nón lá trở nên sinh động và phong phú hơn. Chiếc quai nón vừa để giữ chiếc nón, vừa để điểm tô cho người đội thêm duyên dáng, thêm sang trọng và quí phái theo cái nhìn thẩm mỹ hiện đại. Trước khi sử dụng nón lá họ thường quang một lớp dầu và đem ra phơi nắng vài giờ đồng hồ để làm bóng nón lá và làm tăng sức bền với thời gian cho sản phẩm này.

- Hiện nay, thôn Quảng Nạp có 384 hộ gia đình làm nón lác hiếm gần 20% tổng số các hộ gia đình trong toàn xã. Làng nghề làm nón lá truyền thống phát triển, đời sống nhân dân trong làng Quảng Nạp được nâng cao, góp phần cải thiện mức sống của người dân nơi đây. Nhiều hộ gia đình làm nghề nón lá đã xây dựng được nhà cao tầng, đường làng, ngõ xóm sạch sẽ, các công trình phúc lợi công cộng được xây dựng khang trang và hiện đại. Như gia đình nhà bà Nguyễn Thị Huê thôn Bắc Quảng Nạp là một trong những hộ làm nón lá có tiếng cả về số lượng và chất lượng sản phẩm. Trung bình một ngày, mỗi người lao động sẽ làm ra một chiếc nón với mức giá bán ra thị trường từ 60 – 70 nghìn đồng, trừ chi phí, nguyên liệu khoảng từ 15 – 20 nghìn đồng, thì công lao động một ngày là từ 40 – 50 nghìn đồng. Tổng thu nhập bình quân của tháng là 1.200.000 –1.500.000 đồng/ 1 người lao động, góp phần cải thiện và nâng cao đời sống cho các gia đình, làm cho bộ mặt nông thôn ngày càng đổi mới.

- Đất nước ta đang bước và thời kỳ đổi mới và hội nhập, nhiều mốt thời trang hiện đại xuất hiện; có cả trăm nghìn loại nón,mũ khác nhau, đa dạng về màu sắc, kiểu dáng nhưng hình ảnh chiếc nón lá làng Quảng vẫn gần gũi với mọi người, đặc biệt là với các thiếu nữ nông thôn. Rộng hơn, trong những ca khúc, vũ điệu và trong tiềm thức của mỗi người dân Việt Nam, trong con mắt của bạn bè thế giới thì chiếc nón lá là hình ảnh đặc trưng cho trang phục truyền thống và sự duyên dáng của người phụ nữ Việt Nam mềm mại, bình dị, bình dị mà kiêu sa.